Wat is een suprapubische katheter (SPC)?

Een suprapubische katheter is een dunne slang die door de buikwand naar de blaas gaat. Een andere naam voor SPC is buikkatheter. Om te voorkomen dat de SPC uit de blaas glijdt, zit er aan het uiteinde een ballon. Deze ballon is leeg bij het inbrengen (en verwijderen) en vullen we met steriel water als deze in de blaas ligt. Met de SPC kunt u uw dagelijkse activiteiten gewoon blijven doen. Ook sporten is mogelijk.

 

Waarom een suprapubische katheter?

Er kunnen verschillende redenen zijn om een SPC te plaatsen: 

• U kunt niet meer plassen (retentie). 
• Na het plassen blijft er teveel urine achter in de blaas (residu). 
• U verliest ongewild urine (incontinent).
• Na een prostaatoperatie indien de uroloog dit nodig vindt.

 

Voorbereiding 

• Voor de plaatsing van de SPC heeft u een afspraak met de continentieverpleegkundige. Zij geeft u uitleg over de ingreep en bespreekt hoe u na de plaatsing de katheter verzorgt. Ook overlegt zij met u hoe u de materialen voor de SPC-wissel geleverd krijgt. Dit kan via medische groothandel Medireva. 

• Een week voor het plaatsen van de SPC levert u een urinekweek in. 
• De antibiotica neemt u op de dag van het plaatsen van de SPC in volgens het voorschrift van de uroloog. 
• U mag gewoon eten en drinken voor de ingreep. 
• De uroloog bespreekt met u wat u moet doen als u bloedverdunners gebruikt. 
• U wordt voor deze ingreep een paar uur opgenomen in het ziekenhuis.
   

De ingreep 

Het plaatsen van de SPC vindt plaats onder steriele omstandigheden om infecties te voorkomen. Dit gebeurt op de poliklinische operatiekamer, onder plaatselijke verdoving. 

U krijgt een katheter via de plasbuis zodat we de blaas kunnen vullen met steriel water. Met een echo wordt de blaas in beeld gebracht. De huid van de buik wordt gedesinfecteerd en verdoofd. De uroloog maakt een klein sneetje in de verdoofde huid en prikt met een naald de blaas aan. Dit kunt u als drukkend en vervelend ervaren. Vervolgens wordt de katheter in de blaas gebracht en afgedekt met gazen. Na de plaatsing van de SPC wordt de blaaskatheter waarmee de blaas werd gevuld weer verwijderd. 

 

Na het plaatsten van de SPC krijgt u van de verpleegkundige op de dagopname een startset mee. Hierin zitten een been/nachtzak, Flip Flo, gazen en afplak pleister. 

 

Na de ingreep 

• Wij adviseren u om niet zelf naar huis te rijden.  
• De insteekopening van de katheter moet iedere dag opnieuw worden afgedekt met een schoon gaasje. Dit doet u tot het wondje droog is. 
• De uroloog bespreekt met u wanneer u weer mag starten met de bloedverdunners. 
• Neem contact op met de polikliniek urologie als u nog veel bloed verliest. In de avond, nacht en in het weekend belt u met de spoedeisende hulp.   
• Drink minimaal twee liter per dag (tenzij u een vochtbeperking heeft).

 

Klachten na het inbrengen 

Het bewegen van de SPC kan voor irritatie zorgen. De huid rond de insteekopening kan rood worden en wat pijnlijk aanvoelen. Er kan zich wat afscheiding vormen bij de insteekopening van de SPC. U kunt dit schoonmaken met water, gebruik geen zeep. 

 

Problemen

Er kan lekkage langs de suprapubische katheter ontstaan door:

Knik in de slang

Het kan voorkomen dat de slang van de SPC of van de urineopvangzak is geknikt. Controleer ook of de opvangzak lager hangt dan uw blaas.

 

Verstopping van de SPC

Er kan een stolsel of gruis/vlokken in de slang zitten waardoor de urine niet goed kan aflopen. De SPC moet dan gespoeld worden*.

 

Blaaskrampen

Bij blaaskrampen heeft u steeds het gevoel van aandrang om te moeten plassen. Dit kan samengaan met lekkage langs de SPC. U kunt ook urine via de plasbuis verliezen. Mannen kunnen blaaskrampen voelen als pijn in de eikel. Blaaskrampen zijn vervelend en pijnlijk. De uroloog kan medicatie of een SPC van ander materiaal voorschrijven.

 

Kraantje staat niet open
Maakt u gebruik van een dag/nachtzak? Contoleer of het kraantje (Flip Flo) open staat.

 

De SPC kan uit de blaas vallen.

Als de SPC uit de blaas is gevallen, moet u direct contact opnemen met degene die bij u de SPC wisselt*. Het is belangrijk dat dit zo snel mogelijk gebeurt nadat de SPC eruit is gevallen.

 

' Wild vlees' bij de insteekopening. 

Wild vlees ziet eruit als rode bobbelige huid rond de insteekopening. Dit kan worden behandeld met een zilvernitraat stift. Neemt u hiervoor contact op met degene die bij u de SPC wisselt. 

 

Koorts/infectie 

Koorts, flinke buikpijn, veel bloed in de urine of (bij oudere mensen) verwardheid kunnen tekenen zijn van een urineweginfectie. Neem bij deze klachten contact op met poli urologie.

 

Hulpmiddelen bij de SPC 

Flip Flo (kraantje) 

Aan de SPC zit een kraantje, dit kraantje noemen we een Flip Flo. Met de Flip Flo leegt u de blaas iedere drie tot vier uur of bij aandrang. Dit doet u door het kraantje te openen boven het toilet/maatbeker. Door gebruik te maken van de Flip Flo blijft de blaasfunctie behouden. De Flip Flo moet elke zes weken verwisseld worden.
 

Dagzak (beenzak)
De SPC is via de Flip Flo aangesloten op een kleine urine opvangzak (dagzak) op uw been. Hierin past meestal 0,5 liter urine. Door de aansluiting op de dagzak loop de urine direct uit de blaas en blijft de blaas leeg. Met het aftapkraantje onderaan het zakje kunt u de dagzak legen boven het toilet/de maatbeker. De dagzak zit met elastische bandjes vast aan uw been.

Tijdens het wisselen maakt u het tuutje van de opvangzak en het verbindingsstuk van het ventiel schoon met alcohol 70%.

U mag de dagzak zeven dagen gebruiken. Elke dag spoelt u de dagzak door met kraanwater.
Mocht de urine uit de zak een sterke geur hebben, dan kunt u een scheutje azijn aan het spoelwater toevoegen.

 

Nachtzak
Voor de nacht kunt u gebruik maken van een grotere urine opvangzak. In deze nachtzak past meestal 1,5 - 2 liter urine. Gebruikt u overdag een dagzak? Dan koppelt u voordat u gaat slapen de nachtzak aan de dagzak vast.
Gebruikt u overdag alleen een Flip Flo? Dan koppelt u de nachtzak aan de Flip Flo. Tijdens het wisselen maakt u het tuutje van de opvangzak en het verbindingsstuk van het ventiel schoon met alcohol 70%.
Zorg ervoor dat de nachtzak niet hoger ligt dan uw blaas. 

U mag de nachtzak zeven dagen gebruiken. Elke dag spoelt u de nachtzak door met kraanwater. Mocht de urine uit de zak een sterke geur hebben, dan kunt u een scheutje azijn aan het spoelwater toevoegen. Leg de nachtzak leeg weg totdat u deze ’s avonds weer aansluit. 

Let altijd goed op het openzetten van de Flip Flo bij het aansluiten op een dagzak of nachtzak.

 

Er zijn verschillende mogelijkheden in het gebruik van de SPC wat betreft Flip Flo, dagzak en nachtzak. Als de SPC net is geplaatst wordt deze de eerste 24 uur op een zakje aangesloten. Dit geldt niet bij een wissel van de SPC. Tenzij de uroloog hierover met u andere afspraken heeft gemaakt.

 

Verwisselen van de suprapubische katheter 

Zes weken nadat de SPC is geplaatst komt u voor controle bij de uroloog. Dan vindt ook de eerste wissel van de SPC plaats. De volgende wissel van de SPC wordt door de huisarts of thuiszorg gedaan. Het wisselen van de SPC wordt opgebouwd met twee tot drie weken. Als alles goed blijft gaan mag de SPC maximaal twaalf weken blijven zitten. Dit is afhankelijk van het materiaal van de SPC. Bij de eerste wissel op de poli zorgt de verpleegkundige of medisch assistente voor het bestellen van een katheterwisselpakket en de juiste katheter. Dit wordt bij u thuisbezorgd. De volgende bestellingen kunt u vervolgens zelf regelen. 

 

Leefregels 

Douchen en in bad
U mag met een SPC douchen en in bad. U kunt de dag- of nachtzak afkoppelen en tijdens het douchen alleen gebruik maken van de Flip Flo. Gebruik geen zeep rondom de insteekopening van de SPC. 

 

Zwembad 

U mag gewoon zwemmen. 

 

Drinken
Wij adviseren u om twee liter per dag te drinken (tenzij u een vochtbeperking heeft). Dit zorgt ervoor dat de urine goed doorstroomt. Verstoppingen van de SPC en klachten van een blaasinfectie kunt u zo voorkomen. 

 

Hygiëne 

Was uw handen voor en na het wisselen van de Flip Flo, dagzak of nachtzak. 

 

Telefoonnummers

Poli urologie, maandag tot en met vrijdag van 08.30 tot 16.30 uur: 0341-463558.
Spoedeisende hulp (SEH), in avond, nacht en weekend: 0341-463911.
 

*De eerste zes weken na plaatsing van de SPC belt u bij vragen of problemen met poli urologie. Is de zorg overgedragen aan de thuiszorg of huisarts, neem dan bij vragen contact op met hen.

 

Tot slot 

Deze folder bevat algemene informatie. Het is bedoeld als extra informatie naast het gesprek met uw uroloog. Als u na het lezen van deze folder nog vragen heeft kunt u ons bellen. Bel dan met de polikliniek urologie. 

Voor meer informatie op het gebied van urologie kunt u terecht op onze website: www.urologie.nl